Τι δεν πάει καλά με τα διαδικτυακά μαθήματα;

Η πανδημία του  covid-19 έχει επηρεάσει σημαντικά το παγκόσμιο εκπαιδευτικό σύστημα, οδηγώντας στο κλείσιμο σχολεία, πανεπιστήμια και εκπαιδευτικά κέντρα.

Το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο, με τα σχολεία και τα φροντιστήρια να είναι κλειστά σχεδόν για έξι μήνες και τη ζωντανή διδασκαλία να έχει αντικατασταθεί με τηλεκπαίδευση.

Φυσικό επακόλουθο να δημιουργηθεί πρόβλημα στην εκπαίδευση όλων αυτών των μαθητών, με πολύ σημαντικές συνέπειες στη μετέπειτα πορεία και εξέλιξή τους.

Το άρθρο αυτό αναφέρεται σε μερικά από τα προβλήματα που δημιούργησε ο εγκλεισμός στους μαθητές και τις επιπτώσεις τους.

1.     Ανατροπή της καθημερινότητας

Το πρώτο πρόβλημα είναι ότι με την καραντίνα οι μαθητές αποπροσανατολίστηκαν και έχασαν το βασικό τους στόχο. Δηλαδή την προσέλευσή τους στις τάξεις τους, το συγχρωτισμό και τη συνδιαλλαγή   με τους συμμαθητές τους και τους καθηγητές τους, την ενασχόλησή τους με τα μαθήματα, τις εξετάσεις και τα διαγωνίσματά τους.  
Η τηλεκπαίδευση είναι βέβαια μια κάποια απάντηση σ’ αυτό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ζωντανή διδασκαλία και την ενεργό ώσμωση και διάχυση γνώσεων που πραγματοποιείται στη διάρκεια του ζωντανού ομαδικού μαθήματος.

2.     Gaming-Netflix-κοινωνικά δίκτυα και δεν συμμαζεύεται.

Η μεγάλη πληγή της πανδημίας ή το «τρίγωνο της αμαρτίας». Ατέλειωτα ξενύχτια (πολλές φορές εν αγνοία των γονέων), ατέλειωτα χασμουρητά την επόμενη την ώρα της τηλεκπαίδευσης και ατέλειωτες δικαιολογίες «δεν άκουσα», «κολλάει η σύνδεση» και «θα πάρω το μάθημα από το άλλα παιδιά». Μειωμένη (ή και καθόλου προσοχή στην οθόνη), νύστα (ή και ύπνος) την ώρα του τηλε-μαθήματος, μειωμένο και πολύ συχνά καθόλου διάβασμα για την επομένη.
Και αποτέλεσμα όλων αυτών:  κενά - κενά - κενά.

3.     Δυσκολία ελέγχου, εξέτασης

Βέβαια για να ήμαστε ειλικρινείς, τα παραπάνω συμβαίνουν και χωρίς το «τρίγωνο της αμαρτίας».

• Πολλά παιδιά είναι δύσκολο να συγκεντρωθούν στην οθόνη και αφαιρούνται, χωρίς να είναι από πάνω ο καθηγητής για να τους επαναφέρει τη μάθημα.
• Πολλές φορές η οθόνη προκαλεί υπνηλία και «βαρεμάρα», ειδικά σε «δύσκολους» ή νυσταγμένους μαθητές.
• Οι συνδέσεις στο δίκτυο δεν είναι πάντα επαρκείς, σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις είναι απαράδεκτες.
• Η προφορική εξέταση εξ’ αποστάσεως είναι σχεδόν αδύνατη ή σε κάθε περίπτωση δυσχερής με αποτέλεσμα την αδρανοποίηση των εξεταστικών μηχανισμών που  βοηθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία.
• Τα διαδικτυακά διαγωνίσματα είναι βέβαια χρήσιμα, αλλά δεν είναι αξιόπιστα και δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την προγραμματισμένη σε ώρα-ημέρα και τόπο εξεταστική διαδικασία.

Όλα αυτά συμπεριλαμβάνονται στις αδυναμίες της τηλεκπαίδευσης. Χρειάζεται και η ενεργός βοήθεια των γονέων και των μαθητών για να μπορέσει να αποδώσει σε κάποιο βαθμό η μορφή αυτή της εκπαίδευσης.

4.     Δυσκολία αξιόπιστης επανάληψης

Και τελειώνει η σχολική χρονιά με όλα τα παραπάνω. Και τι γίνεται με τα κενά που συσσωρεύτηκαν; Πώς θα γίνει η επανάληψη;

Γιατί άλλο είναι βέβαια να κάνει ο καθηγητής μια καλή επανάληψη εξ’ αποστάσεως και οι μαθητές του να παρακολουθούν «χαλαρά» και άλλο να βρίσκεται πάνω από το κεφάλι τους και με επιμονή και γνώση να φροντίζει να βρει τα κενά τους και να τα καλύψει.
Άλλο είναι να λύνει υποδειγματικά μια επαναληπτική άσκηση και άλλο να ζητάει από τους ίδιους να τη λύσουν και βέβαια να διορθώνει τα λάθη τους, να εντοπίζει τις αδυναμίες του καθενός και να τους καθοδηγεί στην αντιμετώπισή τους.

Ελπίζουμε και ευχόμαστε βέβαια, τουλάχιστον οι επαναλήψεις να γίνουν δια ζώσης μέσα στην τάξη. Να μπορέσουμε να δούμε ζωντανά σε ποια σημεία δυσκολεύονται οι μαθητές μας, ποια είναι τα κενά τους και να επικεντρωθούμε στην προσπάθεια να τα καλύψουμε.

5.     Αβεβαιότητα.

Και όλα τα παραπάνω μέσα σε κλίμα αβεβαιότητας για το τι πρόκειται να γίνει. Πως θα είναι η επόμενη χρονιά, αν θα γίνουν εξετάσεις, αν θα μειωθεί η εξεταστέα ύλη, αν θα γίνουν οι ενδοσχολικές εξετάσεις και σε ποια ύλη, αν θα υπάρξει και άλλη καραντίνα και πολλά άλλα.
Πρόκειται για ανησυχίες και προβληματισμούς στους οποίους κανείς δεν μπορεί προς το παρόν να απαντήσει. Είμαστε όλοι υποχρεωμένοι να ζήσουμε με αυτές για αρκετό καιρό ακόμη.

Εννοείται βέβαια ότι η τηλεκπαίδευση προσφέρει ευκολίες και δυνατότητες άγνωστες μέχρι σήμερα, τις οποίες δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραβλέψουμε.

Σε επόμενο άρθρο θα προσπαθήσουμε να τις προσεγγίσουμε.